Wydawca treści Wydawca treści

Ochrona lasu

Ochrona lasu jest jedną z ważniejszych dziedzin gospodarki leśnej. Podstawowym obiektem jej działalności jest ochrona lasu w szerokim tego słowa znaczeniu. Oznacza to, że cele ochronne odnoszą się nie tylko do drzewostanu, lecz także do wszystkich elementów składowych lasu takich jak drzewa, gleba, ściółka, krzewy rosnące w dolnej części drzewostanu, drzewa stanowiące drugie piętro drzewostanu, świat roślin i zwierząt.

W ramach ochrony lasu pracownicy Służby Leśnej wykorzystują swoją wiedzę na temat zachowania trwałości lasu, zwiększania jego naturalnej odporności na czynniki szkodo twórcze.

Czynniki szkodo twórcze, którym przeciwdziała ochrona lasu  można podzielić na trzy grupy:

·         abiotyczne

·         biotyczne

·         antropogeniczne

Szkody abiotyczne

Oprócz pożarów lasu, przeciw którym Nadleśnictwo prowadzi monitoring kompleksów leśnych w okresie zagrożenia pożarowego, czynnikami, które mogą zagrażać drzewostanom naszego nadleśnictwa są wiatry, przymrozki oraz podtopienia.

Straty spowodowane silnymi wiatrami w latach 2011-2012 były dość duże w skali całego nadleśnictwa. Powierzchnia uszkodzonych drzewostanów wyniosła 1690 ha. Przy czym pozyskana masa z uszkodzonych drzewostanów wyniosła 35 500 m3 drewna.Uszkodzenia wystąpiły w formie wyłamanych drzew w drzewostanie w wyniku czego powstały powierzchnie o wielkości od kilku arów do kilkunastu hektarów.

       

     Fot. Łukasz Łopiński                                     

Przymrozki wczesnojesienne pojawiają się w połowie października, a późnowiosenne do końca kwietnia. Ich znaczenie ogranicza się jednak do wywoływania niewielkich strat w młodszych uprawach lub na szkółce. Szczególnie wrażliwe na oddziaływanie przymrozków są młode dęby i świerki.

W ostatnich latach występuje również problem okresowego zalewania przez wodę niektórych powierzchni upraw oraz drzewostanów co prowadzi do ich uszkodzeń.

   Fot. Marek Dobrzyński   

Szkody biotyczne

Istotne znaczenie dla stanu zdrowotnego lasu mają czynniki przyrody ożywionej tzn. owady, grzyby oraz zwierzyna łowna.

Owady

Ponieważ w składzie gatunkowym naszych lasów przeważa sosna zrozumiałe jest, że największe znaczenie mają gatunki owadów atakujące właśnie ten gatunek.

Wśród owadów stanowiących zagrożenie dla drzewostanów są:

- sprawcy chorób korzeni -  pędraki, np. chrabąszcz majowy czy guniak czerwczyk, gąsienice rolnic oraz zakorki

- szkodnik upraw leśnych: szeliniak sosnowiec, smolik znaczony

- szkodniki liściożerne: brudnica mniszka, poproch cetyniak czy boreczniki

W starszych drzewostanach szkody mogą wywoływać kornik drukarz i czterooczak świerkowiec.

Fot. Marek Dobrzyński

Grzyby

Grzyby pasożytnicze, które czynią szkody o znaczeniu gospodarczym w lasach nadleśnictwa to huba korzeniowa oraz opieńka miodowa. Huba korzeniowa atakuje z reguły młodsze drzewostany sosnowe na gruntach porolnych. Walkę z tym grzybem prowadzimy każdego roku na powierzchni około 200 ha. Opieńka miodowa atakuje wiele gatunków drzew. Szczególnie groźna jest na uprawach leśnych gdzie w krótkim czasie może doprowadzić do zamarcia porażonych drzewek. W tym wypadku zwalczanie polega na usuwaniu zaatakowanych drzewek. Inne grzyby takie jak: obwar sosnowy czy huba sosnowa czynią znacznie mniejsze szkody. Na szkółce uciążliwe są: zgorzel siewek, osutka sosnowa, mączniak dębu, opadzina modrzewiowa.

Zwierzęta łowne

Niektóre gatunki zwierząt łownych występujących na terenie Nadleśnictwa powodują istotne szkody w gospodarce leśnej. Należą do nich przede wszystkim łosie, jelenie i sarny, które przez zgryzanie pączków i młodych pędów i spałowanie (obdzieranie zębami kory drzew) wyrządzają szkody głównie w uprawach i młodnikach. Aby zmniejszyć straty nadleśnictwo grodzi uprawy, zabezpiecza sadzonki i drzewka w sposób mechaniczny lub chemiczny. Zabiegi te, w ostatnich latach, prowadzi się przeciętnie na powierzchni 180 ha rocznie.

 

Fot. Marek Dobrzyński                                   Fot. Wojciech Zakrzewski

Rosnącym z roku na rok problemem staje się zalewanie terenów leśnych w wyniku działalności bobrów, chodzi przede wszystkim o tworzenie tam, które powodują wzrost poziomu wód na ciekach wodnych a następnie rozlewanie się wód na powierzchnie upraw i drzewostanów, w wyniku czego powstają okresowe podtopienia.

 

Fot. Łukasz Łopiński                                      Fot. Ryszard Stańczyk

Czynniki antropogeniczne

Zagrożenia antropogeniczne powodowane działalnością człowieka. Szczególnie uciążliwym i niekorzystnym bezpośrednim działaniem człowieka jest wywożenie śmieci do lasu.Koszty uprzątania i wywozu śmieci z lasu stanowią 20% wszystkich nakładów na ochronę lasu.

 

Fot. Łukasz Łopiński                                    Fot. Bogdan Wyszyński